On February 9, 2022, the Regional Asylum Office (RAO) of Thessaloniki accepted the subsequent application of H. as admissible in the preliminary stage. This led to the further examination of her case, and a joint interview on both the safe third country (STC) concept and the merits of her case. On May 16, 2022, H. was granted refugee status.
Applicant H. is a single vulnerable woman from Syria who arrived on Lesvos on March 1, 2020 after transiting through Türkiye. Amongst other vulnerabilities, H. is a survivor of sexual violence in Türkiye, and a victim of an attempted pushback to Syria while in Türkiye. Despite the fact that H. has family members who are recognised refugees in Greece, she was not able to reunite with them until July 2021, due to the fact that the Greek authorities failed to recognise her vulnerabilities and lift the imposed geographical restriction on time. H.’s initial asylum application was deemed inadmissible on the basis of the STC concept under Articles 84(1)(d) and 86 of Law 4636/2019, at both first and second instance.
On January 21, 2022, H. with the support of the lawyers of Fenix Humanitarian Legal Aid (Fenix) submitted a subsequent application at RAO of Thessaloniki, which was examined under Article 89 of Law 4636/2019. On February 9, 2022, the RAO of Thessaloniki accepted the subsequent application as admissible in the preliminary stage on the basis that ‘the absence of the applicant from [Türkiye] for more than a year is a new element.’ Additionally, the Regional Office considered that the link with Türkiye was ‘weakened due to the lapse of a period of more than a year’ according to Article 86(1)(f) of Law 4636/2019. In its decision, the RAO disregarded several other reasons and new elements submitted by H.
As a result of this decision, H.’s subsequent application was firstly examined on admissibility based on the STC concept under the JMD. During her interview the case worker deemed that Türkiye could not be considered a safe third country for H. and found her claim to be admissible. Accordingly, the interview continued, and her claim was examined on the merits.
On May 16, 2022, more than two years after her arrival, H. was recognised as a refugee. According to the RAO of Thessaloniki, ‘she has a well-founded fear of persecution in Syria due to her participation in a particular social group within the meaning of the provisions.’
Fenix welcomes the decision of the RAO of Thessaloniki, which recognises that Türkiye is not a safe place for H. Nevertheless, Fenix expresses deep concern about the continuous rejection of asylum applications as inadmissible on the basis of the STC concept under the JMD.
Under Greek and European Union legislation on asylum, national authorities must lay down specific methodology that proves that a country is safe for asylum seekers under specific criteria prior to applying the STC concept. Additionally, the Greek authorities must assess whether applicants are vulnerable and are in need of special procedural guarantees within a reasonable time after an application for international protection is made or whenever such a need becomes evident at a later stage of the procedure. Therefore, if Greek authorities had complied with their obligations under domestic, European, and international law from the moment H. arrived in Greece and had examined her application on her individual circumstances, H. would not have been forced to live under inhumane and degrading living conditions and remain in legal limbo for two years.
Fenix urges the Greek authorities to refrain from the blanket application of the STC concept, and instead conduct a careful case-by-case examination of applications, such that applicants have adequate opportunity to prove why Türkiye is not safe for them. Fenix also expresses concern about the continued use of the STC concept in relation to Türkiye, given that the Greek authorities have not laid down specific methodology and criteria required by EU Directive 2013/32 proving that Türkiye can be considered a safe third country for asylum seekers. Finally, Fenix has specific concerns regarding the application of the STC concept and the refusal to apply Article 86(5) of Law 4636/2019, considering that Türkiye has suspended readmissions from Greece since March 2020 and there is no prospect of restarting them.
In case of any questions, please contact ines@fenixaid.org.
Στις 9 Φεβρουαρίου 2022, το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου (ΠΓΑ) Θεσσαλονίκης έκρινε παραδεκτή στο προκαταρκτικό στάδιο τη μεταγενέστερη αίτηση της Η. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε περαιτέρω εξέταση της υπόθεσης, και σε ενιαία συνέντευξη τόσο για την ασφαλή τρίτη χώρα όσο και την ουσία της υπόθεσης. Στις 16 Μαΐου 2022, χορηγήθηκε προσφυγικό καθεστώς στην Η.
Η αιτούσα Η. είναι γυναίκα μόνη ευάλωτη από τη Συρία, που έφτασε στη Λέσβο στις 1 Μαρτίου 2020, κατόπιν διέλευσης από τη Τουρκία. Μεταξύ άλλων ευαλωτοτήτων, η Η. υπέστη σεξουαλική κακοποίηση στη Τουρκία και υπήρξε θύμα απόπειρας επαναπροώθησης της από τη Τουρκία στη Συρία. Παρόλο που μέλη της οικογένειας της ήταν αναγνωρισμένοι πρόσφυγες στην Ελλάδα, δεν μπορούσε να επανενωθεί μαζί τους έως τον Ιούλιο του 2021, αφού οι Ελληνικές αρχές δεν αναγνώρισαν έγκαιρα τις ευαλωτότητες της και δεν προέβησαν σε άρση του επιβληθέντος γεωγραφικού περιορισμού. Το αρχικό αίτημα διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτο επί της βάσης της ασφαλούς τρίτης χώρας υπό το πρίσμα των άρθρων 86 παρ. 1 περ. δ’ και 86 του ν. 4636/2019 τόσο σε πρώτο όσο και δεύτερο βαθμό.
Στις 21 Ιανουαρίου 2022, η Η. υποστηριζόμενη από δικηγόρους της οργάνωσης Fenix Humanitarian Legal Aid κατέθεσε στο ΠΓΑ Θεσσαλονίκης μεταγενέστερη αίτηση, η οποία εξετάστηκε σύμφωνα με το άρθρο 86 του ν. 4636/2019. Στις 9 Φεβρουαρίου 2022 το ΠΓΑ Θεσσαλονίκης έκρινε τη μεταγενέστερη αίτηση παραδεκτή σε προκαταρκτικό στάδιο με την αιτιολογία ότι «η απουσία της αιτούσας άνω του ενός έτους από την Τουρκία είναι νέο στοιχείο». Επιπλέον, το Περιφερειακό Γραφείο έκρινε ότι ο σύνδεσμος της αιτούσας με την Τουρκία «έχει χαλαρώσει λόγω παρέλευσης διαστήματος άνω του έτους» σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 86 παρ. 1 περ. στ’ του ν. 4636/2019. Στην απόφαση του, το ΠΓΑ παρέλειψε να αξιολογήσει άλλους λόγους και νέα στοιχεία που κατατέθηκαν από την Η.
Κατόπιν της ανωτέρω απόφασης, η μεταγενέστερη αίτηση της Η. εξετάστηκε αρχικά ως προς το παραδεκτό βάση της ασφαλούς τρίτης χώρας σύμφωνα με τη ΚΥΑ. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ο χειριστής της υπόθεσης έκρινε ότι η Τουρκία δε μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής τρίτη χώρα για την Η. και έκρινε την αίτηση της παραδεκτή. Ακολούθως, η συνέντευξη συνεχίστηκε και η αίτηση εξετάστηκε επί της ουσίας της.
Στις 16 Μαΐου 2022, χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών από την άφιξη της, η Η. αναγνωρίστηκε ως πρόσφυγας. Σύμφωνα με το ΠΓΑ Θεσσαλονίκης η Η. «έχει βάσιμο φόβο δίωξης στη Συρία λόγω συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα κατά την έννοια των διατάξεων».
Η Fenix χαιρετίζει την απόφαση του ΠΓΑ Θεσσαλονίκης, που αναγνωρίζει ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής για την Η. Παρόλα αυτά, η Fenix εκφράζει βαθιά ανησυχία για την συνεχή απόρριψη ως απαράδεκτων αιτήσεων διεθνούς προστασίας επί της βάσης της ασφαλούς τρίτης χώρας σύμφωνα με τη ΚΥΑ.
Σύμφωνα με την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία για το άσυλο, οι εθνικές αρχές πριν την εφαρμογή της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας θα πρέπει να ακολουθούν ειδική μεθοδολογία που αποδεικνύει ότι μία χώρα είναι ασφαλής για αιτούντες άσυλο σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια. Επιπλέον, οι Ελληνικές αρχές οφείλουν εντός εύλογου χρόνου από τη υποβολή της αιτήσεως διεθνούς προστασίας ή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εφόσον προκύψει η ανάγκη, να αξιολογούν τις ευαλωτότητες των αιτούντων και την ανάγκη χορήγησης ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων. Συνεπώς, αν οι Ελληνικές αρχές είχαν συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το εθνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο ήδη από την άφιξη της Η. στην Ελλάδα και είχαν εξετάσει την αίτηση της με βάση τις ατομικές της περιστάσεις, η Η. δε θα αναγκαζόταν να διαβιεί υπό απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες και να παραμένει σε ένα μετέωρο νομικά καθεστώς για διάστημα δύο ετών.
Η Fenix παροτρύνει τις Ελληνικές αρχές να απέχουν από μία γενικευμένη εφαρμογή της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας, και αντί αυτού να διεξάγουν μία πιο προσεκτική και εξατομικευμένη εξέταση των αιτήσεων έτσι ώστε οι αιτούντες να έχουν επαρκή δυνατότητα να αποδείξουν τους λόγους για τους οποίους η Τουρκία δεν είναι ασφαλής για εκείνους. Σε κάθε περίπτωση η Fenix εκφράζει αμφιβολία αναφορικά με την εκτενή χρήση της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας αναφορικά με τη Τουρκία, δεδομένου ότι οι Ελληνικές αρχές δεν έχουν παραθέσει συγκεκριμένη μεθοδολογία και κριτήρια όπως απαιτείται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2013/32 προκειμένου να αποδείξουν ότι η Τουρκία μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής τρίτη χώρα για αιτούντες άσυλο. Εν κατακλείδι, η Fenix έχει εκφράσει ανησυχίες αναφορικά με την εφαρμογή της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας και την άρνηση εφαρμογής του άρθρου 86 παρ. 5 του ν. 4636/2019, δεδομένου ότι η Τουρκία έχει αναστείλει τις επανεισδοχές από την Ελλάδα ήδη από τον Μάρτιο του 2020 και δεν υπάρχει προοπτική επανέναρξης τους.
Σε περίπτωση οποιωνδήποτε ερωτημάτων, παρακαλούμε επικοινωνήστε με το ines@fenixaid.org.