A halt to cash assistance for asylum seekers, and the denial of food support to recognised refugees and rejected asylum seekers is creating a hunger crisis in Greece, warn 27 NGOs and civil society organisations.
For nearly two months, up to 60 per cent of current residents of the Greek refugee camps on the mainland have not had access to sufficient food. Following the implementation in October 2021 of a law passed last year, the Greek Government stopped providing services to those whose asylum applications have been accepted. One in four residents in these facilities are women and two in five are children.
“The women in Eleonas camp keep telling us that their children are crying at night with hunger. Mothers now don’t have money for baby milk so they mush up biscuits in water instead.” said Emily Wilson of Project Elea. One chronically ill father of three children from Afghanistan, said “If I don’t eat it’s fine but I can’t leave my babies hungry”.
In addition, approximately 34,000 asylum seekers have gone for two months without cash assistance that had previously enabled them to buy food, clothing and other essential items. The EU-funded cash assistance programme was previously administered by UNHCR but was interrupted after the Greek Government took over its management on 1 October 2021. In response to calls by NGOs to urgently address the situation, the government made public assurances that distributions would resume by the end of October. One month later, the problem remains unresolved and its devastating impact on asylum seekers grows by the day.
“Vulnerable and marginalised people are being pushed over the edge: children have to go to school hungry; sick people can’t get a bus to attend to their medical needs; and families have no resources to prepare for a cold winter,” said MarthaRoussou of the International Rescue Committee.
The halt to cash assistance is stripping asylum seekers’ of their dignity and depriving them of the lifeline many depended upon. Refugees and asylum seekers, who were already economically marginalised, are resorting to begging and other negative coping mechanisms to survive.
“Among those affected are rejected asylum seekers who cannot access accommodation or healthcare and have no right to work. This includes many Afghan and Syrian refugees whose applications were rejected on the basis that Turkey is a safe country, despite the fact Turkey is not accepting any returns from Greece” said Ana Liz Chiban of Fenix – Humanitarian Legal Aid.
Some asylum seekers who live outside the camps as beneficiaries of the Emergency Support to Integration and Accommodation (ESTIA) program are particularly vulnerable. They have also been affected by the interruption in cash provision but, unlike people in the camps, do not receive prepared food distributions. Without even this alternative, they have been left completely dependent on local social services and organisations to receive food, where those are available.
“Through both its actions and inaction, the Government of Greece is creating a hunger crisis amongst refugees and asylumseekers in the country. It is unlawful, unnecessary, and totally unacceptable for this to be happening in the EU”, said AnitaBay, Director of Save the Children Europe.
NGOs are calling for urgent action to address the growing crisis, including for the Government of Greece to:
- Make the resumption of cash distributions a political priority;
- Provide emergency assistance such as basic goods or vouchers to use in shops or for transport, to asylum seekers who were previously receiving cash assistance;
- Ensure cash assistance instalments that were not delivered to asylum seekers in the past months are delivered when thenew system is put in place;
- Distribute adequate and nutritious food to all people residing in camps, regardless of whether they are recognised refugees, asylum seekers or have had their claims rejected.
Background
- In October 2021, a press release press release and open letter open letter were published by NGOs and organisations raising alarm over the disruptions to cash assistance for refugees and asylum seekers in Greece.
- In response to the press release, the Ministry of Asylum and Migration categorically stated that asylum seekers would have access to “financial assistance provided at the end of October.
- Under EU and Greek law (Article 17 of the Directive 2013/33/EU Directive 2013/33/EU and Article 55 of the Law 4636/2019 Law 4636/2019), Greece is responsible for ensuring minimum material reception conditions to asylum seekers.
- In 2020, the government of Greece enacted new legislation, under which beneficiaries of international protection, with few exceptions, have all material reception support discontinued within 30 days of receiving their positive decision (Article 114 of the Law 4636/2019 Law 4636/2019 amended by Article 111 of the Law 4674/2020 Law 4674/2020). In October 2021, the Greek government started excluding protection status holders from food and water distribution as a means of implementing this legislation. Exclusion from food and water distribution also affects asylum seekers with a finalnegative decision, despite the fact that many of them have the right to a re-examination of their asylum claim
Οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τα φαινόμενα εντεινόμενης πείνας που πλήττουν πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο
Με τη διακοπή της παροχής του οικονομικού βοηθήματος στους αιτούντες άσυλο καθώς και την άρνηση παροχής σίτισης στους αναγνωρισμένους πρόσφυγες και τους απορριφθέντες αιτούντες άσυλο εντείνεται ολοένα η επισιτιστική κρίση στην Ελλάδα, προειδοποιούν οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.
Εδώ και σχεδόν δύο μήνες, έως και το 60% των ατόμων που διαμένουν στις κρατικές δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκές φαγητό. Έπειτα από την εφαρμογή, τον Οκτώβριο του 2021, ενός νόμου που ψηφίστηκε πέρυσι, η ελληνική κυβέρνηση σταμάτησε την παροχή υπηρεσιών προς άτομα των οποίων οι αιτήσεις ασύλου τους είτε έγιναν δεκτές είτε απορρίφθηκαν. Ένας στους τέσσερις από τους διαμένοντες σε αυτές τις δομές είναι γυναίκες και δύο στους πέντε είναι παιδιά.
"Οι γυναίκες στον καταυλισμό του Ελαιώνα μάς λένε συνεχώς ότι τα παιδιά τους κλαίνε τη νύχτα από την πείνα. Οι μητέρες καθώς δεν έχουν χρήματα για βρεφικό γάλα, το αντικαθιστούν με πολτοποιημένα μπισκότα σε νερό», δηλώνει η Emily Wilson της εθελοντικής οργάνωσης Project Elea. Ένας πατέρας τριών παιδιών από το Αφγανιστάν, με χρόνια ασθένεια, δηλώνει: "Δεν πειράζει αν δεν τρώω εγώ, αλλά δεν μπορώ να αφήσω τα μωρά μου πεινασμένα".
Επιπλέον, περίπου 34.000 αιτούντες άσυλο παραμένουν εδώ και δύο μήνες χωρίς το οικονομικό βοήθημα που τους επέτρεπε προηγουμένως να αγοράζουν τρόφιμα, ρούχακαι άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας το διαχειριζόταν προηγουμένως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ωστόσο διεκόπη όταν η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε τη διαχείρισή του, την 1η Οκτωβρίου 2021. Σε απάντηση εκκλήσεων που απηύθυναν οργανώσεις για την άμεση διευθέτηση της κατάστασης, η κυβέρνηση διαβεβαίωσε δημόσια ότι οι παροχές θα αποκαθίσταντο έως το τέλος Οκτωβρίου. Ωστόσο, ένα μήναμετά, το πρόβλημα παραμένει άλυτο, και οι οδυνηρές επιπτώσεις στους αιτούντες άσυλο αυξάνονται μέρα με τη μέρα.
«Ευάλωτοι και περιθωριοποιημένοι άνθρωποι ωθούνται στα άκρα: Τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο νηστικά. Άρρωστοι άνθρωποι δεν μπορούν να πάρουν το λεωφορείο για να πάνε στο γιατρό. Και οικογένειες δεν έχουν τα μέσα να προετοιμαστούν για το κρύο του χειμώνα», δηλώνει η Μάρθα Ρούσσου, από την οργάνωση International Rescue Committee.
Η διακοπή του οικονομικού βοηθήματος στερεί από τους αιτούντες άσυλο την αξιοπρέπειά τους και τη σανίδα σωτηρίας από την οποία πολλοί εξ αυτών εξαρτώνταν. Οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο, οι οποίοι ήταν ήδη οικονομικά περιθωριοποιημένοι, καταφεύγουν τώρα στην επαιτεία και σε ακατάλληλους τρόπους επιβίωσης.
"Μεταξύ αυτών που πλήττονται είναι οι απορριφθέντες αιτούντες άσυλο που δεν έχουν πρόσβαση σε στέγαση ή υγειονομική περίθαλψη και δεν έχουν δικαίωμα στην εργασία. Σε αυτούς περιλαμβάνονται πολλοί Αφγανοί και Σύριοι πρόσφυγες, των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν με την αιτιολογία ότι η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα,παρά το γεγονός ότι η Τουρκία δεν δέχεται καμία επιστροφή από την Ελλάδα" δήλωσε Ana LizChiban της οργάνωσης Fenix – Humanitarian Legal Aid.
Πολλοί αιτούντες άσυλο που διαβιούν εκτός των καμπ, ως επωφελούμενοι του Προγράμματος ΕΣΤΙΑ για τη Στήριξη Έκτακτης Ανάγκης για την Ένταξη και τη Στέγαση, παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευαλωτότητα: Έχουν κι αυτοί ήδη πληγεί από τη διακοπή του οικονομικού βοηθήματος, σε αντίθεση όμως με όσους διαβιούν στα καμπ,δεν λαμβάνουν σίτιση. Χωρίς αυτήν την εναλλακτική, αφήνονται τελείως στο έλεος των κοινωνικών υπηρεσιών και των οργανώσεων για τη σίτισή τους, όταν αυτό είναι δυνατό.
"Τόσο με τις πράξεις όσο και με την αδράνειά της, η κυβέρνηση της Ελλάδας προκαλείμια επισιτιστική κρίση που πλήττει πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στη χώρα. Είναι παράνομο, περιττό και άκρως απαράδεκτο να συμβαίνει αυτό στην ΕΕ", δήλωσε η Anita Bay, Διευθύντρια της Save the Children Europe.
Οι οργανώσεις καλούν σε επείγουσα δράση για την αντιμετώπιση της εντεινόμενης κρίσης. Μεταξύ άλλων, ζητούν από την κυβέρνηση της Ελλάδας:
· Να αντιμετωπίσει ως πολιτική προτεραιότητα την επανέναρξη διανομής του οικονομικού βοηθήματος.
· Να παράσχει επείγουσα βοήθεια στους αιτούντες άσυλο που λάμβαναν προηγουμένως οικονομικό βοήθημα, όπως βασικά είδη, κουπόνια για καταστήματα, εισιτήρια μέσων μεταφοράς κ.ά.
· Να διασφαλίσει ότι οι δόσεις του οικονομικού βοηθήματος που δεν παραδόθηκαν στους αιτούντες άσυλο τους προηγούμενους μήνες θα παρασχεθούν όταν τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα.
· Να διασφαλίσει ότι όλοι οι άνθρωποι που διαμένουν στις δομές φιλοξενίας λαμβάνουν κατάλληλη, θρεπτική σίτιση, ανεξάρτητα από το αν είναι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο ή αν έχουν απορριφθεί οι αιτήσεις τους.
Ιστορικό
· Τον Οκτώβριο του 2021, δημοσιεύθηκε δελτίο τύπου και ανοιχτή επιστολή από οργανώσεις που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου για την διακοπή του οικονομικού βοηθήματος προς τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα.
· Σε απάντηση στο δελτίο τύπου, το Υπουργείο Ασύλου και Μετανάστευσης δήλωσε κατηγορηματικά ότι οι αιτούντες άσυλο θα έχουν πρόσβαση σε «οικονομικό βοήθημα που θα παρασχεθεί στα τέλη Οκτωβρίου».
· Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και την ελληνική νομοθεσία (άρθρο 17 της οδηγίας 2013/33/ΕΕ και άρθρο 55 του νόμου 4636/2019), η Ελλάδα είναι υπεύθυνη για την εξασφάλιση ελάχιστων υλικών συνθηκών υποδοχής στους αιτούντες άσυλο.
· Η κυβέρνηση της Ελλάδας θέσπισε νέα νομοθεσία τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με την οποία θα διακοπεί κάθε υλική υποστήριξη υποδοχής (άρθρο 114 του νόμου 4636/2019 που τροποποιήθηκε από το άρθρο 111 του νόμου 4674/2020) στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας και στα άτομα που βρίσκονται εκτός του συστήματος ασύλου μετά από δύο απορρίψεις.
.png)
